Schrijvers zijn er in vele soorten. In mijn cursussen en schrijftrainingen kom ik ze al jaren tegen. Zowel zakelijk als creatief, bijna iedereen schrijft wel eens een stuk en heeft een of meerdere schrijfstrategieën. Met die strategieën komt hij door zijn schrijfproces. Welke typen schrijvers zijn er?
Er zit iemand voor me. Hij produceert met moeite een kwart A4 aan tekst. Zijn schrijfproces lijkt een worsteling. Hij denkt na, plaatst een letter en bijt om de letter op zijn pen. Deze persoon kan twee typen zijn.
Dit kan een lijnrechte letteraar zijn. Iemand die precies weet waar hij naartoe schrijft. Als de persoon inderdaad een lijnrechte letteraar is, dan is daar meer bewijs voor. Alle spullen op zijn tafel, alles om hem heen, is tiptop in orde en netjes uitgestald. Zijn pen ligt rechtsbovenin, papier ligt keurig recht voor deze persoon, de tas staat uitgelijnd op de grond. En natuurlijk staat de telefoon UIT, deze letteraar heeft lijn en focus.
Er is een andere mogelijkheid voor deze persoon die om de letter op zijn pen bijt en met moeite tekst produceert. De kans is groot dat deze persoon behoort tot het type alinea-aardworm. Hij blijft wroeten in elke alinea, letter voor letter, en die alinea komt eigenlijk nooit af. Deze persoon wil nooit zijn of haar stukken laten lezen. Ze zijn altijd onaf en nooit goed genoeg. Deze persoon is streng voor zichzelf, alles moet 200% zijn.
Dan zijn er de veelschrijvers
Dan is er het type schrijver dat mij het meest fascineert. Dat is degene die niet stopt met schrijven, die altijd maar door blijft gaan. Bij wie je denkt: Dat kan niet. Ik ga gewoon even niet kijken en als ik dan weer kijk, dan heeft hij het schrijven gestaakt. Dit is de veelschrijver of de letterbreier.
Ik hoop wel dat je het kunt lezen, is de standaardzin van de veelschrijver. Doe toch normaal, denk ik bij mezelf. Natuurlijk kan ik je tekst goed lezen. Nu ik er zo over nadenk, is de veelschrijver vaker een vrouw dan een man.
Dan is er de creatieve killer die het papier laat volstromen met mooie gloedvolle prachtige verrukkelijke volzinnen. Als hij of zij deze tsunami aan schoonheid volbracht heeft, moet hij een groot gedeelte bij het grofvuil zetten en meer structuur aanbrengen. “Kill your darlings” is het devies.
Tot slot is er de copypaster. Weet je nog van vroeger dat je als kleuter vormen uitprikte uit papier op een matje? Dat is wat deze persoon doet. Hij of zij hangt met het hoofd in het scherm, tikt, tikt, schuift en tikt. Het kost veel tijd en het resultaat is vaak nauwelijks verheffend. Wat deze copypaster nodig heeft, is overzicht en dat krijgt hij of zij nooit in een scherm. Ik raad deze persoon aan het hoofd uit het scherm te halen, een wekker te zetten en te gaan free writen!
Welke type schrijver ben jij? Heb je daar een idee van?
foto: Aih.
Bekijk dit blog voor een handige opbouw van je schrijfproces, te beginnen bij de voorbereiding.
Eerst was ik een soort lijnrechte letteraar, alleen wat vlotter. Op de middelbare school kwam dat goed uit.
Later heb ik geleerd mijn eigen flow te vinden, heel veel te schrijven en dan veel te schrappen. Dat werkt nog steeds.
Een paar van mijn (Duitse) professors wilden liever moeilijke lange zinnen, dus voor hen moest ik minder schrappen.
Tijdens mijn studie in Canada kwamen de ingekorte (Engelse) teksten weer beter over.
Op mijn (Nederlandse) blog werkt dit ook goed: korte zinnen met veel werkwoorden. Die staan er niet altijd als eerste. Eerst staat er veel.
Zodra de flow is afgelopen, komt Mark Twain binnen en roept: When you strike an adjective, kill it!
Ha Maria, wat een geweldige zin van Mark Twain! Die lijkt een beetje op Stephen King die beweert dat de weg naar de hel geplaveid is met bijwoorden. Lees meer: http://puntann.nl/creatieve-schrijftips/
Had ik niet verwacht bij jou, een lijnrechte letteraar! Ik ben meer een creatieve killer, geloof ik. Al ben ik ondertussen alles, net als met communicatiestijlen. Een duidelijke voorkeursstijl (creatief en gevoel in geval van communicatie), maar je beheerst ze natuurlijk allemaal als geoefend schrijver. In mijn e-mails zit ik altijd te alinea-aardwurmen bijvoorbeeld.