Hoeveel taalkennis heb je nodig om een tekst te snappen?

Datum

27.05.21

Moeilijke woorden zijn een moment waarop lezers afhaken. Dan leggen ze je tekst weg. Dit is belangrijk om te weten voor als je zelf een tekst schrijft, want je wilt natuurlijk dat lezers doorlezen. Dan nu de belangrijke vraag: weet jij hoeveel procent de woorden je moet kennen om de tekst te snappen?

60% 70% 80% 90% 100%?

Nou!?

Ik ga het je laten zien met de Singapore test. Daarin zijn woorden weggelaten voor hetzelfde effect. De verschillende percentages staan onder elkaar, het zijn dus versies van dezelfde tekst. Zo kun je goed zien wanneer je de tekst begrijpt.

We hebben 90% nodig om de tekst te begrijpen

Heb je al gezien hoeveel taal je nodig hebt om een tekst te snappen?
90% taal is noodzakelijk. En dat is veel.

Weet jij hoeveel mensen laaggeletterd zijn in Nederland?
2,5 miljoen. Bron: Stichting Lezen en Schrijven.

Weet jij hoeveel mensen hoogopgeleid zijn in Nederland?
Van de 15- tot 75-jarigen in Nederland is bijna 3 op de 10 hoogopgeleid. Bekijk hier de bron.

Hoeveel mensen zijn er dus lager opgeleid in Nederland?
7 op de 10.

Ik wil niet 1-op-1 beweren dat alle lager opgeleiden minder goed zijn in taal, maar in de praktijk is dit vaak wel zo. Nou schrijven veel hoger opgeleiden teksten voor lager opgeleiden en daar ligt vooral de uitdaging.

Veel Nederlanders zijn lager opgeleid. Hoe houd je rekening met hen in tekst?

Een deel van de lager opgeleiden is laaggeletterd en een ander deel vindt hoogopgeleidentaal lastig. Daarnaast lezen veel mensen een tekst van een beeldscherm. Hoe houd je met deze mensen rekening in je tekst?

Gebruik minder moeilijke woorden

Had je dat ook al bedacht? Goed zo.

Je kunt nog meer doen voor een goed leesbare tekst. Wat nog meer?

Lengte van zinnen, lijdende vormen, voldoende witregels.

Ik heb er een tool voor. Haal daar je tekst eens doorheen, als je durft. Dan kun je zien of je al een beetje aansluit bij de gemiddelde Nederlander. En daarmee ook of je makkelijk genoeg durft te schrijven, waarmee je intelligent overkomt. Dit is de tool voor makkelijkere tekst.

Want dát is de grote angst van hoger opgeleiden: anderen denken dat ze dom zijn. Toch blijkt uit onderzoek dat je intelligenter overkomt als je makkelijkere taal gebruikt. Lees zelf (bron: de Gelderlander, 20 mei 2021). Dit is de link naar het online artikel is in de Gelderlander. Of je leest het hieronder, in het knipsel.