Schrijf je weleens een verhaal en wil je je lezer nog meer je verhaal intrekken? Oftewel: schrijf je verzonnen verhalen, romans, fictie? Dan zijn deze tips voor jou bedoeld.
Hieronder volgen drie schrijftips voor creatievere tekst. Deze keer wil ik met je kijken op woordniveau. Ik geef voorbeelden van hoe het wel moet en hoe het niet moet. Lees ende geniet en laat me vooral weten of je er wat mee kunt!
Tip 1 voor creatievere tekst: Show don’t tell
Niet goed. Ruud stond voor zijn moeder. Hij was boos. Het kopje ging bijna kapot toen hij het hard voor moeder neerzette op tafel.
Wel goed. Met zijn kolossale lijf nam hij het licht weg voor het kleine vrouwtje. Hij smeet het kopje op tafel. Het poreuze materiaal van het porseleinen kopje versplinterde bijna op het moment dat het het hout de tafel raakte.
Uitleg: in de eerste zin lezen we precies wat er aan de hand is. Het is een heel feitelijk stukje, terwijl we als verhaallezer onze eigen conclusies willen trekken. In de onderste zin kunnen wij dat wel. De schrijver suggereert meer en de vraag is hoe hij dat doet. De schrijver past show don’t tell toe, de basisregel van het creatief schrijven.
Show don’t tell betekent dat je emoties laat zien en niet vertelt. Dat doe je onder andere door materialen op te schrijven en geluiden. Goed show don’t tell toepassen lukt je door exact te observeren wat er precies gebeurt. En dat zo duidelijk mogelijk op te schrijven. Lezen dat iemand boos is, is niet interessant. Als ik mij als lezer slim voel doordat ik die boosheid zelf kan invullen, ja dan is lezen leuk.
Tip 2 voor creatievere tekst: Wees specifiek in je taalgebruik
Niet goed. Het kopje ging bijna kapot.
Wel goed. Het poreuze kopje versplinterde bijna.
Uitleg: versplinteren is een zeer specifiek werkwoord. Daardoor komt dit werkwoord veel sterker binnen dan het werkwoord gaan, wat een heel algemeen werkwoord is. Voor het gemak heb ik ook het bijvoeglijk naamwoord poreuze toegevoegd. Met bijvoeglijk naamwoorden maak je sfeer en die tweede zin is gewoon een lekkere zin om te lezen in een verhaal.
Tip 3 voor creatievere tekst: Schrijf met originele beelden
Niet goed. Ruud was een boom van een vent. Hij stond voor zijn moedertje.
Wel goed. Zijn armen waren als ruwe takken en zijn lijf was als een dikke stam. Ruud stond onwrikbaar voor zijn moedertje.
Uitleg: Voor het bedenken van bovenstaande zin ben ik uitgegaan van het clichébeeld een boom van een vent. Op dit cliché heb ik ingezoomd en ik heb het cliché opnieuw uitgewerkt. Armen als ruwe takken en een lijf als een dikke stam is nu mijn beeld. Dit beeld is origineler en daardoor pakkender.
Clichébeelden zoals een boom van een vent kennen je lezers wel en die zijn niet voor niets clichés. Niemand denkt nog na over clichés, behalve dan dat we de feitelijke informatie begrijpen en weten dat Ruud groot is. Bedenk daarom je eigen beelden. Je laat zien dat je moeite doet voor je lezer en het is gewoon heel leuk om te doen!
Nu is het woord aan jou, lieve lezer en misschien ook wel verhalenschrijver:
Heb je iets aan mijn creatieve schrijftips gehad? Heb je ontdekkingen gedaan tijdens het schrijven? Of heb je aanvullende schrijftips? Ik hoor het heel graag van je!
